ارزیابی تنوع مورفولوژیکی برگ و میوه جمعیت‌های طبیعی گلابی وحشی (Pyrus glabra Boiss.) در جنگل‌های زاگرس جنوبی

به‎منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی برگ و میوه جمعیت‌های مختلف گلابی وحشی (Pyrus glabra)، نمونه‌های برگ و میوه تعداد 48 پایه از چهار جمعیت از این گونه در ارتفاع 2150 متر از سطح دریا (تنگ‌سرخ)، 2250 متر (وزگ)،2450 متر (گرگو) و 2550 متر (ماه‌پرویز) واقع در حوزه شهرستان بویراحمد نمونه‌برداری شد. سپس 16 صفت کمی و کیفی مربوط به خصوصیات مورفولوژیک برگ و میوه اندازه‌گیری شد. از بین پارامترهای مورد مطالعه، صفات طول پهنک، طول دمبرگ، عرض پهنک در 1/0 و 9/0 طول برگ، حداکثر عرض پهنک، طول نسبی دمبرگ، شکل برگ، سطح برگ و قطر بزرگ و کوچک میوه در بین جمعیت‌های مختلف تفاوت معنی‌داری را با یکدیگر نشان دادند. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که صفاتی مانند حداکثر عرض پهنک، طول پهنک برگ، وزن خشک برگ، زاویه نوک برگ و سطح ویژه برگ بیشترین نقش را در گروه‌بندی ایفا کردند. همچنین صفات زاویه نوک برگ، وزن خشک برگ و سطح برگ دارای بیشترین ضریب تغییرات بودند. نتایج تجزیه‌وتحلیل تشخیصی نشان داد که صفات شکل برگ و قطر بزرگ میوه صفات تأثیرگذار در جداسازی جمعیت‌ها بودند. به‎طور کلی از صفات شکل قاعده برگ و قطر بزرگ میوه که در برابر تغییرات محیطی تغییرپذیری کمتری دارند می‌توان به‎عنوان صفات مناسبی برای شناسایی و تفکیک ژنوتیپ‌های گونه گلابی وحشی استفاده کرد.